» آیا خودکشی جرم است؟؟

خودکشی:
خودکشی یک عمل ناگهانی و ناگوار است که زندگی یک فرد را به پایان میرساند. این اقدام تأثیرات عمیقی بر جامعه و خانواده فرد دارد. اسبابهای مختلفی برای اقدام به خودکشی وجود دارد، از جمله افسردگی شدید، اضطراب، استرس، بیماریهای روانی، مشکلات مالی، مسائل خانوادگی و اجتماعی، تجربه تراژدیها یا آسیبهای جسمی و ذهنی.
اگر کسی با افکار خودکشی مواجه است، بسیار مهم است که به سرعت کمک حرفهای از جمله مشاوره روانشناسی یا پزشکی را دریافت کند. افراد ممکن است نیاز به حمایت و مراقبت حرفهای داشته باشند تا از این وضعیت خطرناک خارج شوند.
همچنین، افرادی که نگران خودکشی یکی از اعضای خانواده یا دوستان خود هستند، میتوانند با صحبت کردن با آنها، اظهار حمایت و ارائه کمک، آنان را از اقدام به خودکشی منصرف کنند. مهم است که به آنها نشان داد که تنها نیستند و حمایت خانواده و دوستان را دارند.
به علاوه، بحث و اطلاعرسانی در مورد خودکشی به عنوان یک موضوع مهم در جامعه میتواند افراد را به پیشگیری و پشتیبانی از افراد مبتلا به این مسئله تشویق کند. به عنوان یک جامعه، میتوانیم برای ایجاد فضایی پویا برای حمایت از سلامت روانی و پیشگیری از اقدامات خودکشی تلاش کنیم.
راه های پیشگیری از خودکشی چیست؟
برای پیشگیری از خودکشی، اقدامات مختلفی وجود دارد که میتواند شامل موارد زیر باشد:
ارتقاء آگاهی: آموزش به افراد در مورد علائم و نشانههای افسردگی و اختلالات روانی، اهمیت درمان و مشاوره و راهکارهای پیشگیری از خودکشی میتواند بسیار موثر باشد.
ارتقاء حمایت اجتماعی: ایجاد فضاها و شبکههای حمایت اجتماعی برای افرادی که احساس تنهایی و ناراحتی میکنند، میتواند از ایجاد رونق و امید برای آنان کمک کند.
دسترسی به خدمات حمایتی: افراد باید به خدمات روانشناسی، مشاوره و ارائه مراقبتهای بهداشت روانی دسترسی داشته باشند تا بتوانند در صورت نیاز به کمک مشاوره بگیرند.
مقابله با تبعیض درمانی: برنامهها و سیاستها برای مدیریت مناسب تبعیض درمانی و ایجاد دسترسی برابر برای خدمات بهداشت روانی و مشاوره بسیار موثر است.
رسانهها و اطلاعرسانی: حمایت از کمپینها و برنامههای رسانهای برای آگاهیبخشی و ارتقاء اطلاعات عمومی درباره روشهای پیشگیری از خودکشی میتواند مؤثر باشد.
کاهش دسترسی به وسایل خودکشی: این شامل کنترل دسترسی به داروها، سلاحها و سایر وسایل خودکشی میشود.
خودکشی در قانون ایران :
در حقوق جزای ایران، خودکشی و شروع به آن، جرم انگاری نشده است، البته از آن جایی که خودکشی مخل نظم عمومی است، تمام ادیان و مذاهب این عمل را نهی کردهاند و دین اسلام نیز خودکشی را گناهی نابخشودنی دانسته و آن را در زمره گناهان کبیره قرار داده است و مرتکب را مستوجب کیفر اخروی می داند.
بر پایه نظریه مجرمیت استعاره ای، از آن جایی که خودکشی به طور قانونی جرم و قابل مجازات نیست، معاونت در خودکشی هم جرم تلقی نمی شود. البته بعضی از حقوقدانان خودکشی را جرم انگاشته و معتقدند که با توجه به سکوت قانون ما باید مطابق اصل ١۶٧ قانون اساسی به فقه مراجعه کنیم و از آنجایی که در فقه و شرع، خودکشی گناهی کبیره محسوب می شود پس جرم به حساب می آید و قابل مجازات است.
لازم به ذکر است که خودکشی در برخی موارد جرم است؛ برای مثال در قانون مجازات جرائم نیروهای مسلح مصوب ۱۳۸۲ خودکشی ناموفق نظامیان در نیروهای مسلح و نیز سربازان وظیفه، جرم انگاری شده است.
بر اساس ماده ۵۱ قانون مجازات جرائم نیروهای مسلح:
« هر نظامی ای که برای فرار از کار یا انجام وظیفه و یا ارعاب و تهدید فرمانده یا رئیس و یا هر مافوق دیگر یا برای تحصیل معافیت از خدمت و یا انتقال به مناطق مناسب تر و یا کسب امتیازات دیگر عمدا به خود صدمه وارد کند یا حتی تهدید به خود زنی کند، حسب مورد علاوه بر جبران خسارت به حبس محکوم می شود.»
برای جرم معاونت در خودکشی نیز می بایست میان معاونت در عالم واقع و معاونت با استفاده از سیستم های رایانه ای تفاوت قائل شد؛ چرا که قانون، معاونت در خودکشی از طریق سامانه های رایانه ای را جرم دانسته است. در این خصوص، بند (ج) از ماده ۱۶ قانون مجازات جرایم رایانه ای بیان می کند:
«هرکس از طریق سیستم رایانهای یا مخابراتی به منظور ارتکاب جرایم و انحرافات ج ن س ی یا سایر جرایم یا خودکشی یا استعمال مواد روانگردان، اشخاص زیر ۱۸ سال تمام را آموزش داده یا تبلیغ یا تحریک یا تهدید یا تشویق یا دعوت نموده یا فریب دهد یا طریق ارتکاب یا استعمال آنها را تسهیل کند یا آموزش دهد، به حبس از ۹۱ روز تا یک سال یا جزای نقدی از ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار تا ۱۰ میلیون ریال و یا به هر دو مجازات محکوم خواهد شد.»
اما در کل به غیر از مورد فوق با توجه به اینکه قانونگذار خودکشی را جرم کیفری ندانسته است در نتیجه نمی توان معاونت در آن را هم جرم دانست. بنابراین در حالت کلی چون خودکشی جرم و قابل مجازات نیست، معاونت در آن نیز فاقد وصف کیفری می باشد.